انکر بولت چیست؟
انکر بولت (Anchor bolt) در لغت به معنی پیچ چفتی است که برای چفت و بست کردن روی سطوح صلب مثل بتن مورد استفاده قرار میگیرد. اینکار برای تعمیر مصالح فولادی، ترمیم و یا گسترش آنها صورت میگیرد، ضمن اینکه برای چفت کردن صفحات فولادی مثل پلیت‌ها در بتن از این پیچ چفتی یا انکر بولت استفاده می‌شود. پلیت‌ها نقش مهمی در اضافه کردن سازه‌های جدید به اسکلت بتنی ایفا می‌کنند. انکر بولت در انواع مختلفی تولید می‌شود و با توجه به متریال مورد استفاده، محل و نوع کاشت در دسته‌بندی متنوع به بازار عرضه می‌گردد.
انواع انکر بولت
انکر بولت‌ها به طور کل در دو دسته انکر بولت شیمیایی و انکر بولت مکانیکی جای می‌گیرند. که در ادامه با آنها آشنا می‌شویم:
انکر بولت شیمیایی
انکر بولت شیمیایی به عنوان چسب کاشت هم‌شناخته می‌شود و به جهت افزایش قدرت باربری بتن و ایجاد چسبندگی بیشتر بین بتن و میلگرد در بتن مسلح به کار گرفته می‌شود. انکر بولتهای شیمیایی هیچ‌گونه محدودیتی برای کاشت ندارند و در هر قطر و عمقی می‌توان آنها را به کار گرفت.
انکر بولت مکانیکی یا رول بولت Roll Bolt
همانطور که از اسمشان پیداست به گروهی از انکر بولت‌ها که به صورت مکانیکی در حفره‌های درون بتن جای‌‌گذاری می‌شوند رول بولت یا انکر بولت مکانیکی گفته می‌شود. اجزای تشکیل دهنده انکربولت مکانیکی یا رول بولت شامل یک قطعه استوانه‌ای، مهره و واشر و یک پیچ رولی با سر مخروطی شکل است.
استاد بولت Stud Bolt
دسته‌ای دیگر از انکر بولت‌ها وجود دارند که به آنها استاد بولت گفته می‌شود. استاد بولت را با نام بولت نیز می‌شناسند و شکل آن به صورت یک پیچ گل‌دار است که با مهره و واشر مونتاژ و اجرا می‌شود. بولت‌ها به راحتی مونتاژ می‌شوند و هزینه تعمیر و نگهداری آنها کم است؛ به همین علت بسیار مقرون به صرفه بوده و علاوه بر آن باعث افزایش سرعت اجرای کار می‌شوند. با استفاده از بولت می‌توان زمان تحویل کار را تا حدود زیادی کم کرد. لازم به ذکر است که استاد بولت در دسته انکر بولت مکانیکی قرار میگیرد.
تفاوت بین انکر بولت و رول بولت
لغات انکر بولت و رول بولت اغلب به جای هم استفاده می‌شوند که کار صحیحی نیست. انکر در واقع همه انواع انکر بولت را چه شیمیایی و چه مکانیکی در بر میگیرد. ولی به طور کل انکر بولت به نوعی که شبیه به حرف L است اطلاق می‌شود. رول بولت هم همان نوعی از انکرهای مکانیکی به شمار می‌رود که توضیح آن در مقاله آمده است.
روش های گیرایی و عملکرد انکر بولت
چهار روش برای گیرایی انکر بولت در بتن یا متریال‌های دیگر وجود دارد که آنها را بررسی می‌کنیم:
روش اصطکاکی و انبساطی Friction and Expansion
در این روش انکر بولت پس از کاشت و نصب با مصالح پایه، اصطکاک پیدا کرده و بارهای متفاوتی را تحمل می‌کند. بیشتر انکر بولتهای پلاستیکی یا رول پلاک و انکر بولتهای فلزی که به آنها انکرهای انبساطی نیز گفته می‌شود به همین شکل عمل کرده و به راحتی نصب می‌شوند.
روش چسبندگی یا Bonding
انکرهای شیمیایی با نام‌های چسب کاشت و چسب بتن نیز شناخته می‌شوند. عملکرد این روش بدین ترتیب است که انکر بولت پس از کاشت، باعث افزایش چسبندگی میلگرد با مصالح پایه شده و با اینکار ظرفیت باربری بتن افزایش پیدا می‌کند. مزیت این روش به روش‌های دیگر عدم محدودیت برای عمق و قطر انکر بولت است.
روش چفتی یا کلیدی Keying
در این روش با ایجاد حفره‌هایی درون مصالح پایه که غالبا بتن هستند انکر بولت گیرش پیدا می‌کند و مصالح پایه از قدرت باربری بالایی برخوردار شده، حتی ظرفیت دینامیکی آنها نیز چندین برابر می‌گردد. علاوه بر همه مواردی که ذکر شد، انکر بولت با این روش امکان کاشت در لبه مصالح را نیز دارد.
روش ترکیبی چفتی و اصطکاکی Keying and Friction
این روش ترکیبی انکر بولت هم به روش چفتی و هم به روش اصطکاکی با مصالح پایه گیرایی می‌یابد. بنابراین از نظر ظرفیت باربری و دینامیکی بسیار بالا است.